รอย มาตา เป็นหัวหน้าชนเผ่าชาวเมลานีเซียในวานูอาตูที่มีอำนาจมากในช่วงคริสต์ศตวรรษที่ 13 หลุมฝังศพที่มีความสลับซับซ้อนของเขา ซึ่งมีร่างของข้าราชบริพารของเขา 25 คนอยู่ด้วยนั้นถูกค้นพบโดยนักโบราณคดีชาวฝรั่งเศส Jose Garranger ในปี ค.ศ. 1967 และได้รับการประกาศให้เป็นมรดกโลกในปี ค.ศ. 2008
Jose Garranger สามารถระบุตำแหน่งของสุสานได้ซึ่งตั้งอยู่บนเกาะเอเรโตกาจากการวิเคราะห์ตำนานท้องถิ่น ตำนานนี้ได้กล่าวถึงเมื่อรอย มาตาสามารถพิชิตดินแดนได้ สิ่งแรกที่เขาจะทำคือการรวมเผ่า รัชสมัยของเขาเป็นสมัยที่มีความสงบสุข แต่เป็นที่น่าเสียดาย รอย มาตาถูกวางยาพิษโดยน้องชายของเขา ร่างของเขาไม่ได้ถูกส่งไปฝังยังบ้านเกิดของเขา เพราะชาวบ้านกลัววิญญาณของเขา จนถึงปัจจุบันชื่อรอย มาตาเป็นชื่อที่ไม่มีการใช้
ในปี ค.ศ. 2008 แหล่ง 3 แหล่งที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับรอย มาตา บนเกาะเอฟาเต เลเลปาและเอเรโตกาถูกจัดให้เป็นแหล่งมรดกโลก
อาณาจักรนี้เป็นสถานที่แห่งแรกในวานูอาตู ที่ได้รับการจารึกไว้ ประกอบด้วยบริเวณ 3 แห่งของต้นคริสต์ศตวรรษ 17 (พุทธศตวรรษที่ 22) บนเกาะอีฟาเต้ (Efate) เลเลปา (Lelepa) และอาร์ท๊อค (Artok) ซึ่งเกี่ยวข้องกับชีวิตและความตายของหัวหน้าผู้ยิ่งใหญ่คนสุดท้าย รอย มาตา สถานที่ดังกล่าวปัจจุบันคือวานูอาตูกลาง พื้นที่นี้ได้แก่ที่พำนักของรอย มาตา สถานที่ตายและสถานที่ฝังศพ ทั้งหมดมีความสัมพันธ์ใกล้ชิดกับประเพณีเก่าแก่ที่ล้อมรอบหัวหน้า และคุณค่าทางศีลธรรมที่เขารับเอาไว้ บริเวณนี้จึงสะท้อนให้เห็นการบรรจบกันระหว่างประเพณีที่เป็นถ้อยคำและโบราณคดี และยังเป็นหลักฐานถึงความมุ่งมั่นของรอย มาตา ในการปฏิรูปสังคมและการแก้ไขความขัดแย้ง ซึ่งยังคงเกี่ยวข้องกับคนในภูมิภาคนี้
อาณาจักรของรอย มาตา ได้รับเลือกเป็นมรกโลกทางวัฒนธรรม ในปี ค.ศ. 2008 (พ.ศ. 2551) ณ เมืองควิเบก รัฐควิเบก ประเทศแคนาดา โดยใช้เกณฑ์ดังนี้
(III) - เป็นสิ่งที่ยืนยันถึงหลักฐานของวัฒนธรรมหรืออารยธรรมที่ปรากฏให้เห็นอยู่ในปัจจุบันหรือว่าที่สาบสูญไปแล้ว
(V) - เป็นตัวอย่างอันโดดเด่นของวัฒนธรรมมนุษย์ ขนบธรรมเนียมประเพณีแห่งสถาปัตยกรรม วิธีการก่อสร้าง หรือการตั้งถิ่นฐานของมนุษย์ ซึ่งเสื่อมสลายได้ง่ายจากผลกระทบจากการเปลี่ยนแปลงทางสังคมและวัฒนธรรมตามกาลเวลา
(VI) - มีความคิดหรือความเชื่อที่เกี่ยวข้องโดยตรงกับเหตุการณ์ หรือมีความโดดเด่นยิ่งในประวัติศาสตร์
อ้างอิง
en.wikipedia.org
th.wikiepdia.org
www.thaiwhic.go.th